بنام خدا
محمد ناصری‌فرد، پژوهشگر سنگنگارههای ایران در گفت‌و‌گو با خبرنگار امرداد از پیدا شدن دو کتیبه به خط پهلوی «هام دبیره» و «نیم‌گشته» در پژوهش‌های میدانی خود در کوه‌های جنوب خاوری(:شرقی) شهرستان خمین خبر داد.
به گفته‌ی وی، کتیبه‌ای که به خط «هام دبیره» نوشته شده در بالای خود نگاره‌ای از یک سوار، دارد. در زیر این نگاره نوشته‌ای آمده که به معنی «فرخان شاه» است. برپایه‌ی بررسی‌های انجام شده، فرخان شاه نام یکی از سرداران یزدگرد سوم بوده که مرزهای لبنان و فلسطین امروزی را گشوده است.
بنابر سخنان ناصری‌فرد کتیبه‌ای که به خط «نیم‌گشته» پیدا شده، زیبایی خیره‌کننده‌ی دارد و این‌گونه نگاره با چنین خطی تاکنون در جایی دیده نشده است. وی در این راستا افزود: «کتیبه‌ای که به خط «نیم گشته» نگارش شده یکی از زیباترین گونه‌ی نگارش این خط است که توجه کارشناسان را به خود جلب کرده است. این نوشته در نگاه نخست به شکل تصویر به نظر می‌آید در صورتی‌که گونه‌ای خط پهلوی است که حروف آن با زیبایی و هنر گرافیکی ویژه و به‌گونه‌ی سر هم نوشته شده است. متن کتیبه‌ی نیم‌گشته به معنی سیم (سوم) هر ماه است که شاید اشاره به برگزاری آیین‌های دینی که در این روز از ماه برگزار می‌شده دارد.»
پژوهشگر سنگنگارههای ایران، با اشاره به پیشینه‌ی این کتیبه‌ها که به زمان ساسانی برمی‌گردد، گفت: «کتیبه‌ی نیم‌گشته به شوند(:دلیل) تیره‌تر بودن، دیرینگی بیشتری نسبت به کتیبه‌ی هام‌دبیره دارد و به گمان بسیار به آغاز روزگار ساسانی یا سال‌های پایانی روزگار اشکانی مربوط می‌شود.»
به باور وی آسیب‌های انسانی، عوامل طبیعی مانند باران، سرما و گرما و همچنین رویش گل‌سنگ‌ها از مهم‌ترین تهدیدهای پیش روی این سنگ‌نگاره‌هاست.
علاقه‌ی شخصی به هنرهای صخره‌ای به ویژه سنگ نگاره‌ها، ناصری‌فرد را شناسایی این مبانی تاریخ، فرهنگ و هنر ایران‌زمین کشانده است. به گفته‌ی وی نخستین گام برای این آرمان، مکان‌یابی است. پس از آن باید در جهت مکان‌نمایی و شناسایی گام برداریم. از آنجایی که یک متخصص به تنهایی نمی‌تواند کتیبه‌ها را رمزگشایی کند، بهره بردن از تخصص‌های کارشناسان دانش‌های گوناگون همچون انسان‌شناسی، باستان‌شناسی، جامعه‌شناسی، هنر، اقلیم‌شناسی، نجوم، شیمی و بسیاری دیگر برای یافتن حلقه‌های مفقوده‌ی این هنر-فرهنگ، بایسته است.
تبادل لینک هوشمند 